ҚР Парламенті Мәжілісінде жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы кодекске енгізілген түзетулердің тұсаукесерінде депутат Константин Авершин осы саладағы компаниялар үшін қандай өзгерістер дайындалғанын айтып берді, деп хабарлайды inbusiness.kz.
Константин Авершин бұл құжат Қазақстандағы жер қойнауына қол жеткізудің “кулуарлық шешімдеріне” тыйым салатынын айтты.
“Тәжірибелік-өнеркәсіптік өндіру сылтауымен жасырын қатты тау – кен жұмыстарына тыйым салынады және барлау лицензиясын дереу қайтарып алуға әкеледі”, – деді ол.
Бұл ретте, оның айтуынша, геологиялық барлау аукциондарын өткізу тетігі де өзгертілетін болады.
“Жеңімпаздардың қол қою бонустарын төлеуі жер қойнауына лицензия берілгенге дейін жүзеге асырылады, ал бонус төлеуден бас тартқан жеңімпаз мен оның бенефициарларына келесі 5 жылда жер қойнауын беруге және үшінші тұлғалардан жер қойнауына құқық алуға рұқсат беруге тыйым салынады. Сондай-ақ, аукцион тетігі жер қойнауын пайдалану құқықтарын тоқтатудың немесе оларды ескі қорлар, жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттар бойынша, сондай – ақ ашық қараусыз, конкурстан тыс берілген перспективалы жобалар және индустриялық-инновациялық жобалар мен ұлттық компаниялар жағдайларын қоса алғанда, қол қою бонустарының жоғары ақысы бойынша жарамсыз деп танудың барлық жағдайларына дейін кеңейтілетін болады”, – деп жалғастырды депутат.
Осындай жобалар бойынша жер қойнауына құқықтарды тексеруден және кері қайтарып алудан кейін олар бойынша жер қойнауы учаскелері қайта берілетін болады, бірақ қандай да бір артықшылықты ерекше ерекшеліктерсіз аукцион арқылы ғана.
“Бұл жер қойнауына қол жеткізудің бұрын жасалған ауқымды бұзылуларын, фаворитизм мен рейдті болдырмауға мүмкіндік береді”, – деп толықтырды мәжілісмен.
Тұтастай алғанда, ол аукционнан басқа, қатты пайдалы қазбаларға қол жеткізудің тағы бір механизмі бар – Бұл онлайн режимінде өтінімдерді қабылдау уақытын белгілейтін “бірінші өтінім” принципі. Бұл тетікті жер қойнауын пайдаланудың бірыңғай порталы арқылы іске асыру ұсынылады, қажетті блоктарды іріктеудің екі кезеңділігі мен кулуарлығын болдырмайды.
Отырыста таныстырылған “жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы “ҚР Кодексіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы” заң жобасы осы саладағы ашықтыққа бағытталғаны атап өтілді.
